تجزیه دای آلل عملکرد و برخی صفات مورفولوژیکی لوبیا (phaseolus vulgaris l.) در شرایط آبیاری کامل و تنش کم آبی به روش گریفینگ

به منظور بررسی تجزیهدای آلل عملکرد وبرخیصفاتمورفولوژیکیلوبیادر شرایط آبیاری کامل و تنش کم آبی، تحقیقی با 6 لاین لوبیای قرمز و تمامی تلاقی های مربوط به آن، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در دو محیط تنش و بدون تنش در مزارع تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمایش مشتمل بر 21 ژنوتیپ بود که 6 ژنوتیپ مربوط به والدین و مابقی نسل f2 تلاقی های مربوط به آنها بود. نتایج نشان داد با توجه به اینکه قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای بسیاری از صفات در هر دو شرایط معنی دار می باشد نقش اثرات افزایشی ژن ها در کنترل این صفات بسیار حائز اهمیت است. قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز در تعدادی از صفات معنی دار می باشد که نشان دهنده نقش اثرات غیر افزایشی بوده است. معنی دار بودن نسبت gca/scaدر صفات نشان می دهد در این صفات اثرات افزایشی ژن ها نسبت به اثرات غیر افزایشی از اهمیت بالاتری برخوردار می باشند. در شرایط تنش صفت عملکرد تحت کنترل اثرات افزایشی و غیر افزایشی می باشد. در هر دو شرایط، واریانس غیر افزایشی از اهمّیت بالاتری در کنترل این صفت عملکرد برخوردار می باشد. بیشترین میزان ترکیب پذیری عمومی صفت عملکرد در شرایط غیر تنش، مربوط به ژنوتیپ صیاد و کمترین آن مربوط به ژنوتیپ اختر بود؛ در شرایط تنش خشکی والد ks31169بالاترین ترکیب پذیری عمومی معنی دار را برای صفت عملکرد از خود نشان داده است. در شرایط غیر تنش، تلاقی×and1007اختر و در شرایط تنش خشکی، تلاقی های اخترks31169×و ×d81083گلیبالاترین ترکیب پذیری خصوصی را برای عملکرد دارند.